„Witaj maj, trzeci maj u Polaków błogi raj” – melodia „Mazurka 3 maja” zabrzmi w całej Polsce w 230 Rocznicę Konstytucji 3 Maja. Święto państwowe zostało ustanowione na pamiątkę uchwalenia pierwszej w Europie i drugiej na świecie Konstytucji w 1791 roku.

      Ponad dwa wieki temu Sejm Czteroletni uchwalił ustawę rządową znaną nam dzisiaj jako Konstytucja 3 Maja. Głównymi jej autorami byli: król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki oraz Hugo Kołłątaj. Była to pierwsza w Europie i druga na świecie ustawa, która regulowała podstawy ustroju Rzeczpospolitej. Oprócz tego, że dokument obejmował w swoich zapisach organizację władz państwowych, obowiązki obywateli, oraz ich prawa, to w założeniu był swoistą próbą ratowania Polski m.in. poprzez wzmocnienie władzy wykonawczej. Wcześniej ustrój państwa zbudowany był w oparciu o zasadę „liberum veto”, która była wykorzystywana przez szlachtę do zrywania Sejmów, gdzie w rezultacie, żadna ustawa nie mogła być wprowadzona w życie bez jednomyślnej decyzji posłów.

     Mimo, że Konstytucja 3 Maja przywróciła Polakom nadzieję na uratowanie niezależności i niepodległości kraju, stworzona była w obawie przed imperialnymi zakusami naszych zaborców, którzy wcześniej zajęli część terytorium Rzeczpospolitej Obojga Narodów w 1772 r. Niestety ustawa, która miała zapewnić Polsce ład prawny, obowiązywała rok i dwa miesiące. Została obalona na skutek wojny polsko – rosyjskiej w 1792 r. i działań rodzimych zdrajców, którzy zawiązali Konfederację Targowicką. W efekcie doszło później do kolejnych rozbiorów i upadku państwa polskiego.

     Przez cały okres zaborów Konstytucja 3 Maja stała się symbolem dążenia narodu polskiego do odzyskania niepodległości, a następnie była pierwszym świętem państwowym ustanowionym w niepodległej Polsce w 1919 roku. Część zapisów ustawy rządowej z 1791 r. było wprowadzonych w 1815 r. do Konstytucji Księstwa Warszawskiego nadanej nam przez Napoleona Bonaparte, cesarza Francuzów. Pod koniec XIX wieku polskie stronnictwa polityczne funkcjonujące w czasach zaborów odwoływały się w swojej działalności do tradycji uchwalenia Konstytucji 3 Maja. W rezultacie już po odzyskaniu przez Polskę niepodległości trzeci maj stał się nowym-starym świętem państwowym.

     Obecnie Konstytucja 3 Maja może nam się jawić jako fundament tradycji ustrojowej państwa polskiego. Dzisiaj wszyscy dumnie  obchodzimy „Trzeci maj” wywieszając flagi na naszych domach, instytucjach publicznych oraz placach, śpiewając polski hymn.